Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej Margrethe Vestager powiedziała: Transformacja cyfrowa przyspiesza. Większość państw członkowskich czyni postępy w budowie odpornej gospodarki cyfrowej i odpornego społeczeństwa cyfrowego. Od początku pandemii włożyliśmy dużo wysiłku we wspieranie państw członkowskich w transformacji, czy to za pomocą planów odbudowy i zwiększania odporności, budżetu UE czy rozpoczętego ostatnio usystematyzowanego dialogu na temat edukacji cyfrowej i umiejętności cyfrowych. Dlaczego? Bo musimy jak najlepiej wykorzystać inwestycje i reformy konieczne do zrealizowania do 2030 r. celów cyfrowej dekady. Zmiany muszą nastąpić już teraz.
Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton uzupełnił: Zbliżamy się w UE do naszych celów cyfrowych. Musimy kontynuować nasze wysiłki, tak aby UE stała się globalnym liderem w wyścigu cyfrowym. DESI wskazuje, nad którymi obszarami musimy jeszcze bardziej popracować. Przykładem może być stymulacja digitalizacji w przemyśle, w tym w małych i średnich przedsiębiorstwach. Musimy zintensyfikować nasze wysiłki, aby zapewnić wszystkim MŚP, przedsiębiorstwom i gałęziom przemysłu w UE dostęp do najlepszych rozwiązań cyfrowych oraz światowej klasy cyfrowej infrastruktury telekomunikacyjnej.
Wniosek Komisji dotyczący Drogi ku cyfrowej dekadzie, w sprawie którego Parlament Europejski i państwa członkowskie UE osiągnęły porozumienie polityczne, ułatwi pogłębioną współpracę między państwami członkowskimi i UE na rzecz postępów we wszystkich obszarach objętych DESI. Przewiduje on ramy dla państw członkowskich umożliwiające podejmowanie wspólnych zobowiązań oraz tworzenie projektów wielokrajowych, które wzmocnią ich zbiorową siłę i odporność w kontekście globalnym.
Liderami w UE pozostają Finlandia, Dania, Holandia oraz Szwecja. Ale nawet te kraje mierzą się z brakami w kluczowych obszarach: utrzymującym się poniżej 30% stopniem wykorzystania zaawansowanych technologii cyfrowych, takich jak AI czy technologia dużych zbiorów danych (dużo niższy poziom niż cel wyznaczony do 2030 r. w ramach cyfrowej dekady Europy, który wynosi 75%); powszechnymi niedoborami umiejętności, które spowalniają ogólne postępy i przyczyniają się do wykluczenia cyfrowego.
Obserwuje się ogólną pozytywną tendencję konwergencji – poziom cyfryzacji w UE nadal rośnie, a państwa członkowskie, które zaczynały z gorszej pozycji, stopniowo nadrabiają początkowe różnice dzięki szybszemu tempu wzrostu poziomu cyfryzacji. Najlepszą poprawę wyników DESI odnotowały w szczególności Włochy, Polska i Grecja. Państwa te wdrożyły trwałe inwestycje, finansowane również ze środków europejskich, kładące wzmożony polityczny nacisk na cyfryzację.
Jako że narzędzia cyfrowe stają się powoli nieodłącznym elementem codziennego życia i uczestnictwa społecznego, osoby nieposiadające odpowiednich umiejętności cyfrowych są narażone na pozostanie w tyle. Zaledwie 54% Europejczyków w wieku 16–74 lat ma przynajmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Zgodnie z jednym z celów cyfrowej dekady do roku 2030 powinno to być przynajmniej 80%. Ponadto, mimo że pomiędzy rokiem 2020 a 2021 na rynek pracy weszło 500 tys. specjalistów ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), to łączna liczba 9 mln unijnych specjalistów ICT daleka jest od zakładanych 20 mln do roku 2030 i nie jest w stanie rozwiązać problemu niedoboru wykwalifikowanej kadry, z którym zmagają się obecnie przedsiębiorstwa. W 2020 r. ponad połowa unijnych przedsiębiorstw (55%) zgłosiła problemy z obsadzeniem stanowisk specjalistów ICT. Ten niedobór kadry stanowi poważną przeszkodę dla odbudowy i konkurencyjności unijnych przedsiębiorstw. Brak wykwalifikowanych pracowników osłabia również efekty działań UE na rzecz realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu. Dlatego potrzebne są ogromne wysiłki w zakresie przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji siły roboczej.
W odniesieniu do wykorzystania kluczowych technologii przedsiębiorstwa przeforsowały wiele rozwiązań cyfrowych w trakcie pandemii COVID-19. Na przykład wykorzystanie przetwarzania w chmurze osiągnęło poziom 34%. Wykorzystanie AI oraz technologii dużych zbiorów danych w przedsiębiorstwach wynosi natomiast odpowiednio zaledwie 8% i 14% (cel do 2030 r. to 75%). Te kluczowe technologie niosą ze sobą ogromny potencjał w zakresie ważnych innowacji i przyrostów wydajności, w szczególności wśród MŚP. Tylko 55% unijnych MŚP może pochwalić się co najmniej podstawowym poziomem cyfryzacji (cel do 2030 r. to przynajmniej 90%), co oznacza, że niemal połowa z nich nie wykorzystuje możliwości, które daje cyfryzacja. Komisja opublikowała dzisiaj ankietę dla przedsiębiorstw dotyczącą gospodarki opartej o dane.
W 2021 r. w Europie zwiększył się stopień rozpowszechnienia połączeń gigabitowych. Odsetek sieci łączących budynki przy pomocy światłowodu wyniósł 50% w przypadku gospodarstw domowych, co przełożyło się na wzrost ogólnego stałego odsetka sieci o bardzo dużej przepustowości aż do 70% (cel do 2030 r. to 100%). Odsetek sieci 5G również wzrósł w zeszłym roku do 66% dla obszarów zaludnionych na terenie UE. Nadal nie ukończono jednak etapu przydziału widma, będącego ważnym warunkiem wstępnym do rozpoczęcia komercyjnego wdrożenia sieci 5G. W znacznej większości państw członkowskich (wyjątkami są Estonia i Polska) przydzielono do tej pory jedynie 56% całkowitego widma zharmonizowanego dla sieci 5G. Ponadto niektóre wysokie dane dotyczące zasięgu sieci 5G wynikają z uwzględnienia przydziału widma dla częstotliwości sieci 4G lub wąskopasmowego widma sieci 5G, które nie pozwalają jeszcze na pełnowymiarowe korzystanie z zaawansowanych aplikacji. Uzupełnienie tych braków jest kluczowe do uwolnienia potencjału sieci 5G oraz umożliwienia funkcjonowania nowych usług o wysokiej wartości gospodarczej i społecznej, takich jak oparta na sieci i zautomatyzowana mobilność, zaawansowana produkcja, inteligentne systemy energetyczne czy e-zdrowie. Komisja opublikowała dzisiaj również badania dotyczące cen sieci telefonii komórkowej lub stacjonarnych sieci szerokopasmowych w Europie w 2021 r. oraz zasięgu sieci szerokopasmowej w Europie.
W większości państw członkowskich UE główne usługi użyteczności publicznej są powszechnie dostępne przez internet. Jeszcze przed wprowadzeniem europejskiej tożsamości cyfrowej i europejskiego portfela tożsamości cyfrowej 25 państw członkowskich posiadało przynajmniej jeden funkcjonujący system identyfikacji elektronicznej, przy czym tylko 18 z nich zgłosiło przynajmniej jeden taki system zgodnie z rozporządzeniem eIDAS, które jest niezbędne do zapewnienia bezpiecznych transgranicznych transakcji cyfrowych. Komisja opublikowała dzisiaj także studium porównawcze administracji elektronicznej za rok 2022.
UE przeznaczyła znaczne środki na wsparcie transformacji cyfrowej. W ramach zatwierdzonych do tej pory przez Radę 25 krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności na reformy i inwestycje związane z cyfryzacją przeznaczono 127 mld euro. Jest to bezprecedensowa okazja do przyspieszenia cyfryzacji, zwiększenia unijnej odporności i ograniczenia zależności zewnętrznych zarówno w zakresie reform, jak i inwestycji. Państwa członkowskie przeznaczyły średnio 26% środków przyznanych im w ramach RRF na transformację cyfrową. Jest to więcej niż wynoszące 20% obowiązkowe minimum. Austria, Niemcy, Luksemburg, Irlandia i Litwa to państwa członkowskie, które na cyfryzację przeznaczą ponad 30% środków przyznanych im w ramach RRF.
Uczynienie cyfryzacji głównym priorytetem, zagwarantowanie wsparcia politycznego i wdrożenie przejrzystej strategii, zdecydowanej polityki oraz inwestycji – to niezbędne czynniki do skrócenia drogi do transformacji cyfrowej i wejścia UE na ścieżkę realizacji wizji przedstawionej w ramach cyfrowej dekady.
Kontekst
Publikowany co roku indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) umożliwia mierzenie postępów państw członkowskich UE na drodze do gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, w oparciu zarówno o dane Eurostatu, jak również specjalistyczne badania i metody gromadzenia danych. DESI ułatwia państwom członkowskim UE określanie priorytetowych obszarów wymagających inwestycji i podjęcia działań. Jest również kluczowym narzędziem, jeśli chodzi o analizowanie aspektów cyfrowych w ramach europejskiego semestru.
Droga ku cyfrowej dekadzie, program polityczny przedstawiony we wrześniu 2021 r. i mający wejść w życie do końca bieżącego roku, określa nowy mechanizm zarządzania w postaci cyklu współpracy między instytucjami UE a państwami członkowskimi, mającego zagwarantować wspólną realizację celów, celów ogólnych i zasad cyfrowej dekady. W ramach programu monitorowanie celów dotyczących cyfrowej dekady odbywa się przy pomocy DESI. W związku z tym jego wskaźniki skupiono wokół czterech głównych punktów cyfrowego kompasu na 2030 r.
Więcej informacji
Pytania i odpowiedzi – indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) 2022
Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego
Wyniki poszczególnych państw członkowskich
Uwagi metodyczne
Badanie PREDICT 2022 (Perspektywy w zakresie badań i rozwoju w dziedzinie ICT)
Źródło
Komisja Europejska
