Gospodarka – kluczowe sektory

Odnawialne źródła energii (OZE)

Możliwość eksploatacji ekologicznych źródeł energii jest szansą dla regionu na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i stwarza możlliwość poprawy zaopatrzenia w energię terenów o słabo rozwiniętej infrastrukturze energetycznej. Powstawanie w województwie nowych inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE) może przyczynić się również do redukcji emisji CO2 oraz wpłynąć na oszczędność energii i zwiększenie efektywności energetycznej.

(Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady z 2009 r. o promocji stosowania energii odnawialnej, stanowiącą część pakietu klimatyczno-energetycznego, Polska została zobowiązana do wytworzenia 15% energii ze źródeł odnawialnych do 2020 r.)

Potencjał naturalny województwa stwarza dogodne warunki dla rozwoju energetyki odnawialnej. Obszar Kujaw i Pomorza położony jest w około 80% w dorzeczu Wisły. Duże znaczenie dla regionalnej energetyki mają: elektrownia na Wiśle we Włocławku o mocy 162 MW, zapora na Zalewie Koronowskim, zapory Smukała i Tryszczyn na Brdzie oraz zapory Gródek i Żur na Wdzie.

Dynamika rozwoju OZE w regionie
Jeśli chodzi o dynamikę rozwoju OZE, Kujawsko-Pomorskie posiada najwększą ilość instalacji wiatrowych w Polsce. Zgodnie danymi Urzędu Regulacji Energetyki (URE), na 1039 funkcjonujących w Polsce jednostek elektrowni wiatrowych o łącznej mocy 4582.032 MW (marzec 2016), 274 turbiny wiatrowe zlokalizowane są w Kujawsko-Pomorskiem, a ich moc w sumie wynosi 517.079 MW.
Według danych URE  (marzec 2016) w Kujawsko-Pomorskiem znajdują się w sumie 52 elektrownie wodne (łączna moc 211.121 MW), co plasuje region na 6 miejscu w kraju. Oprócz tego województwo zajmuje 8 lokatę wśród polskich regionów pod wzlędem ilości aktywnych biogazowni – funkcjonuje tu 16 elektrowni biogazowych (o mocy w sumie 15.037 MW).  

Rodzaje i ilości OZE w Kujawsko-Pomorskiem

Rodzaj elektrowni Typ instalacji Ilość instalacji w Kujawsko-Pomorskiem Moc [MW]
Elektrownie biogazowe wytwarzające z biogazu z oczyszczalni ścieków 4 3.782
wytwarzające z biogazu rolniczego 5 7.491
wytwarzające z biogazu składowiskiego 7 3.764
Elektrownie biomasowe wytwarzające z biomasy z odpadów przemysłowych drewnopochodnych i celulozowo papierniczych (BMP) 2 42.600
wytwarzające z biomasy z odpadów leśnych, rolniczych, ogrodowych (BMG) 2 7.400
wytwarzające z biomasy mieszanej (BMM) 2 136.825
Elektrownie
wodne
elektrownia wodna przepływowa do 0,3 MW 41 2.357
elektrownia wodna przepływowa do 1 MW 5 3.374
elektrownia wodna przepływowa do 5 MW 3 11.200
elektrownia wodna przepływowa do 10 MW 1 8.000
elektrownia wodna przepływowa powyżej 10 MW 2 186.200
Elektrownie realizujące technologię współspalania realizujące technologię współspalania (paliwa kopalne i biomasa) 2 0.000

Źródło: Opracowanie własne K-P COI w oparciu o Mapę odnawialnych źródeł energii Urzędu Regulacji Energetyki (URE), stan na 30.03.2016 r.

Interaktywna Mapa odnawialnych źródeł energii, opracowana przez URE, dostępna tutaj

Oprac. M. Ryłow K-P COI

Sektor BPO

Sektory wysokiej szansy BPO

Znaczna ilość firm przedstawicieli sektora w regionie:

  • Nokia (d. Alcatel-Lucent) , Bydgoszcz (IT)
  • Atos IT Services, Bydgoszcz (IT)
  • Teleplan International, Bydgoszcz (IT)
  • Mobica Ltd., Bydgoszcz, (IT)
  • Bazy i Systemy Bankowe, Bydgoszcz (IT)
  • iQor (d. Jabil), Bydgoszcz, (AMS)
  • BPH Centrum Korporacyjne, Bydgoszcz (F&A)
  • Centrum Operacyjne Grupa Banku Pocztowego, Bydgoszcz,( F&A)
  • Centrum Przetwarzania Dokumentów – Centralny Ośrodek Rozliczeniowy Poczta Polska, Bydgoszcz (F&A)
  • Genesys, Bydgoszcz (IT)
  • Asseco, Bydgoszcz (IT)
  • SDL Bydgoszcz (IT)
  • Sunrise System, Bydgoszcz (IT)
  • Centrum Obsługi Biznesu, Bydgoszcz (Call Center)
  • Eniro Polska, Bydgoszcz (Call Center)
  • Makromedia, Bydgoszcz (Call Center)
  • Media System, Bydgoszcz (Call Center)
  • Bibby, Bydgoszcz (F&A)
  • OpusCapita, Toruń (F&A)
  • Telmon, Toruń (Call Center)
  • Atos, Toruń (IT)
  • Grant Thornton Toruń (HR, F&A) 
  • Contact Centre, Toruń (Call Center)
  • Grupa Allegro, Toruń (IT)
  • Cyfrowy Polsat, Toruń (Call Center)
  • Manpower, Toruń (HR)
  • Randstad, Toruń (HR)
  • CDTP, Toruń (Call Center) 

Duży potencjał dostępności oferty inwestycyjnej w sektorze BPO, istniejącej oraz planowanej:

  • Istniejąca powierzchnia: Bydgoszcz – ponad 40 tys.m2; Toruń – ponad 30 tys. m2
  • Planowana powierzchnia: Bydgoszcz – ponad 50 tys.m2; Toruń – ok. 10 tys. m2
  • Wysoki odsetek dostępnej rzeczywistej powierzchni biurowej widoczny zwłaszcza w Bydgoszczy

Dogodna lokalizacja z punktu widzenia układu drogowo – kolejowego: 
strategiczne położenie w centrum kraju, na splocie ważnych szlaków drogowych i kolejowych, z dostępem do międzynarodowego lotniska w Bydgoszczy oraz do lądowisk i lotnisk cywilnych w obu miastach i w ich okolicach, gęsta sieć kolejowa i dróg krajowych, autostrada A1



Dobra znajomość języków obcych wśród studentów uczytelni bydgoskich i toruńskich (język angielski  80,4 %, język niemiecki 40,3 %)  

Wyraźna obecność konurbacji bydgosko-toruńskiej w branżowych raportach jako „wschodzącej gwiazdy” sektora BPO

Działania na rzecz poprawy jakości usług w dziedzinie komunikacji publicznej na obszarze konurbacji bydgosko – toruńskiej (bilet aglomeracyjny BiT City, budowa szybkiej kolei pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem BiT City) 

Możliwość uzyskania  pomocy finansowej/publicznej w ramach inwestycji w sektor BPO w regionie m.in.:

  • W ramach Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Obszar PSSE w Kujawsko-Pomorskiem obejmuje 736,2711 ha, ponad połowę wszystkich terenów jakimi PSSE dysponuje w czterech regionach Polski
  • Zwolnienia z podatku od nieruchomości
  • Dofinasowania w ramach PO-IG Wsparcie inwestycji w sektorze usług nowoczesnych usług

Potencjał dydaktyczny uczelni wyższych, pozwalający na realizację programów nauczania w ścisłym powiązaniu z potrzebami sektora BPO

Wysoka elastyczność uczelni prywatnych w zakresie dostosowywania programów nauczania pod kątem rynku pracy

Znaczna mobilność mieszkańców w zakresie poruszania się w obrębie konurbacji bydgosko – toruńskiej

Niższe koszty pracy w regionie jako determinanta atrakcyjności inwestycyjnej  

Dostępność zasobów pracy warunkowana relatywnie wysoką stopą bezrobocia; systematycznie rosnącym poziomem wykształcenia młodych ludzi; dostępnością pracowników dla branży BPO 

Znaczący potencjał dla rozwoju rynku powierzchni biurowych  

Rosnący standard życia, bogata oferta kulturalno – rozrywkowa, tzw. sfera after work

Polityka lokalnych władz ukierunkowana na tworzenie dogodnych warunków do funkcjonowania branży BPO w regionie  

Oprac. C.Buczyński, K-P COIE

Sektor chemiczny

Wiodąca rola województwa w przemyśle chemicznym:

  • 4 miejsce w kraju w produkcji nawozów azotowych (15%).
  • 11% udział w krajowej wartości produkcji sprzedanej.
  • Ponad 20% krajowej wartości produkcji sprzedanej przemysłu celulozowo-papierniczego.
  • Innowacyjność firm w regionie: duża liczba patentów i świadectw ochronnychna wzory użytkowe.
  • Dostępność do wykwalifikowanej kadry, zdobywającej wykształcenie w regionalnych uczelniach posiadających wydziały o profilu chemicznym (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy).
  • Znacząca ilość przedsiębiorstw działających w sektorze, potencjalnych poddostawcówi kooperantów:
    • Zakłady Azotowe ANWIL S.A. we Włocławku
    • ELANA S.A. w Toruniu (wchodzi w skład GP Boryszew SA)
    • Soda Polska Ciech SA należaca do grupy CIECH (w skład wchodzą byłe Janikowskie Zakłady Sodowe JANIKOSODA S.A. z Inowrocławia oraz Inowrocławskie Zakłady Chemiczne SODA MĄTWY S.A.).
    • Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. Inowrocław (Grupa ORLEN)
    • „Infrastruktura Kapuściska S.A.” (byłe zakłady chemiczne ZACHEM S.A. w Bydgoszczy w upadłości likwidacyjnej, obecnie należące do: Grupa Chemiczna Ciech SA)
    • Rhodia Polyamide Polska Sp. z o.o. (Grupa Solvay), Włocławek
    • KEMIRA Świecie Sp. z o.o. Świecie n/Wisłąo Mondi Świecie S.A. Świecie n/Wisłą
    • Unilever Polska SA, Bydgoszcz
    • Zakłady Chemiczne ,,NITRO-CHEM” S.A. w Bydgoszczy
    • Indorama Ventures Poland Sp. z o.o. we Włocławku
    • Plastica sp. z o.o., we Frydrychowie, gmina Kowalewo Pomorskie
    • Hanplast sp. z o.o. w Bydgoszczy
  • Przeciętne wynagrodzenie w sektorze chemicznym niższe niż średnie krajowe
  • Wykwalifikowana kadra pracownicza: szkoły wyższe o profilu chemicznym(Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy)
  • Zaplecze naukowo-badawcze: Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu

Sektor elektromaszynowy

  • Znaczący udział firm województwa w eksporcie (ok. 20%)
  • Duża baza firm z sektora elektromaszynowego, potencjalnych poddostawców i kooperantów:
    • Apator S.A, Toruń
    • PESA Bydgoszcz SA
    • Przedsiębiorstwo Hydrauliki Siłowej HYDROTOR SA w Tucholi
    • Ośrodek Badawczo Rozwojowy Urządzeń Sterowania Napędów w Toruniu
    • Zakład Mechaniczny ZNTK SKRAW-MECH Sp. z o.o. w Bydgoszczy
    • Zakład Produkcyjno-Usługowy EKOPARTNER Sp. z o.o. w Bydgoszczy
    • TOWIMOR S.A. w Toruniu
    • Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne BELMA S.A. w Bydgoszczy
    • Elektromontaż-Toruń Sp. z o.o. w Toruniu
    • Fabryka Obrabiarek do Drewna FOD Sp. z o.o. w Bydgoszczy
    • FAMOR SA w Bydgoszczy
    • HYDRO-VACUUM S.A. w Grudziądzu
    • INOFAMA S.A. w Inowrocławiu
    • SCLICAN Sp. z o. o. w Bydgoszczy
    • PIAP-OBRUSN w Toruniu
  • Zaplecze naukowo-badawcze: szkoły wyższe z wydziałami o profiluelektrotechnicznym:
    • Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Kazimierza Wielkiegow Bydgoszczy,
    • instytuty naukowo-badawcze: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Regionalne Centrum Innowacyjności w Bydgoszczy, Placówki Polskiej Akademii Nauk
  • Zachęty dla inwestorów: zwolnienia inwestycyjne w Bydgoszczy, Toruniu, Grudziądzu, Inowrocławiu i wielu gminach

Sektor spożywczy

Wiodąca rola regionu w przemyśle spożywczym (przetwórstwo rolno-spożywcze):

  • jeden z czołowych dostawców żywności na rynku krajowym
  • wiodący producent cukru
  • wiodący producent oleju (19,7% wartości krajowej produkcji sprzedanej)
  • istnienie znanych marek własnych: olej z Kruszwicy, pierniki z Kopernika
  • potencjał naukowo-badawczy regionu:
    • Uniwersytet Technologiczno-Przemysłowy w Bydgoszczy: Wydział Zootechniczny; Wydział Rolniczy, kierunek Technologia żywności i żywienie człowieka
    • Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu: Wydział Biologii i Nauk o Ziemi,
    • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy: Instytut Biologii i Ochrony Środowiska, Instytut Mechaniki Środowiska i Informatyki Stosowanej

Przykłady przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze:

  • Krajowa Spółka Cukrowa S.A., Toruń
  • Nord Zucker Polska, Chełmża
  • CEREAL PARTNERS POLAND TORUŃ-PACIFIC Sp. z o. o., Toruń
  • Delecta (Grupa Orkla), Włocławek
  • Zakłady Przetwórstwa Cykoria S.A., Wierzchosławice
  • Frosta sp. z o.o., Bydgoszcz
  • Fabryka cukiernicza Kopernik S.A., Toruń
  • JUTRZENKA Colian sp. z o.o., Bydgoszcz
  • Zakłady Tłuszczowe Kruszwica S.A., Kruszwica
  • Drobex sp. z o.o., Solec Kujawski
  • Gzella Sp. z o.o., Osie
  • Zakłady Mięsne Nove, Nowe
  • Spółdzielnia Mleczarska Rotr, Rypin
  • Proszkownia Mleka sp. z o.o, Piotrków Kujawski
  • Cargill Poland Sp. z o.o. w Brzozowie, Osnowie k. Chełmna i w Świeciu
  • Stovit Group sp. z o.o., Bydgoszcz
  • Zakłady Mięsne Viando sp. z o.o., Radejowice k. Inoworcławia
  • Bonduelle Polska SA, Gniewkowo
  • Cykoria SA, Wierzchosławice